Encyklopedia Gniezna gotowa

Prace nad wydawnictwem rozpoczęły się w 2001 roku. Ostatecznie opracowanie haseł, przygotowanie ilustracji, skład i sam druk tysiąca egzemplarzy kosztowały dokładnie 329 047 zł. Jednotomowa encyklopedia ma 772 strony formatu 32x29 cm. Zawiera 1430 haseł, 619 ilustracji, 74 rysunki i rekonstrukcje, 31 map, planów i szkiców i 9 tablic poglądowych. Pracowało nad encyklopedią 170 osób, w czego 137 to autorzy haseł.

W czasie jej opracowywania w miarę jak deklarowane terminy zakończenia przedłużały się, a koszty rosły, wykruszyło się trochę sympatyków tej inicjatywy. Pojawił się też mały skandal z nieprawidłowym rozliczeniem dotacji. Ponieważ dwa razy przedstawiono te same faktury, Towarzystwo Miłośników Gniezna, które podjęło się tworzenia encyklopedii, musiało zwrócić ok. 18 tys. zł.

Jan Socha, prezes TMG, przyznaje, że nie chciał wcześniej mówić o pieniądzach, dopóki budżet nie był zamknięty. Pochodziły od instytucji i osób prywatnych. Najwięcej - 103 tys. zł - przekazało w sumie Starostwo Powiatowe w Gnieźnie. 36,5 tys. zł - Urząd Marszałkowski, 3,5 tys. zł (po zwrocie części dotacji) - Urząd Miejski, 50 tys. zł - Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, 56.260 zł - Minister Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Było też kilka wpłat indywidualnych.

W sumie dotacji na przygotowanie encyklopedii TMG dostało 267.580 tys. zł. Więc do spłaty, by wyrównać wszystkie koszty, zostało jeszcze niecałe 61,5 tys. zł. TMG oblicza, że dochód ze sprzedaży wydrukowanego nakładu, po odliczeniu 70 egzemplarzy które trafią do bibliotek, instytucji i osób zaangażowanych w powstanie encyklopedii, wyniesie 129,5 tys. zł. Pozwoli to pokryć koszty i wydrukować dalsze 680 egzemplarzy.

- Zakończenie jest zwycięstwem nad wszystkimi przeszkodami, które pojawiły się w czasie tworzenia encyklopedii - mówi Jan Socha. - Adresowana jest przede wszystkim do mieszkańców powiatu gnieźnieńskiego, ale mam nadzieję, że nie tylko, że zainteresują się nią również inni ludzie, którzy Gniezno odwiedzają.

Ukończona "Encyklopedia Gniezna i Ziemi Gnieźnieńskiej" pojawia się akurat w czasie, kiedy trwa dyskusja nad stołecznością Gniezna, która to umniejszana jest na rzecz Poznania w interpretacji badań archeologicznych prof. Kóčki-Krenz.

- Gniezno jest miastem wyjątkowym, dlatego, że z nim wiąże się pierwszeństwo. stołeczne, pierwsza metropolia kościelna i w zasadzie można powiedzieć, pewna legenda i mit. Mit o powstaniu państwa, który łączy Polaków - mówi prof. Aleksander Wojciech Mikołajczak, redaktor naukowy encyklopedii. - Główny nacisk położyliśmy na historię i na kulturę, która kształtowała się w tym miejscu. Niewątpliwie dzieło przybliży to, co jest skarbem narodowego ducha.

Prof. Mikołajczak dodaje, że dawne Gniezno było miastem wielokulturowym, gdzie przebiegały się różne szklaki. Podkreśla też, że to jedynie miasto poniżej 100 tys. mieszkańców, które ma swoją encyklopedię - nie słownik, czy atlas.

- Jestem w tej chwili jednym z najszczęśliwszych ludzi w Gnieźnie - mówi Jan Wesołowski, członek zarządu TMG, w czasie, kiedy pojawiła się sprawa rozliczenia dotacji jego przewodniczący. - To wszystko, co przez te dziesięć lat przeżyłem, doświadczyło mnie ogromnie. Wiele było głosów ludzi, którzy nie wierzyli, że doprowadzimy prace do końca. Dziś już mamy finał. Wiedziałem, że doczekam tej chwili.

Encyklopedię można kupić w Księgarni Staromiejskiej na gnieźnieńskim Rynku, a także w siedzibie Towarzystwie Miłośników Gniezna przy ul. Budowlanych 26b od środy do piątku od 15.00 do 17.00. W twardej oprawie kosztuje 150 zł, w miękkiej 130 zł.