Koronacja Królewska 2014: O stolicy pierwszych Piastów

Pierwszy dzień imprezy rozpoczął się korowodem historycznym, który przeszedł ulicami Gniezna. Koronacja Królewska została zainaugurowana oficjalnie pod pomnikiem Bolesława Chrobrego, by przenieść się na Plac ŚW. Wojciecha, gdzie dawne obozowisko będzie można oglądać do niedzielnego popołudnia. Wśród atrakcji znalazły się pokazy dawnych rzemiosł, potyczki wojów, turniej łuczniczy, czy koncerty muzyki dawnej i inscenizacja przypominająca legendę o Lechu, Czechu i Rusie.

Niezwykłe spotkanie z historią czekało na odwiedzających wieczorem."Portrety władców Polan" to niezwykły projekt fotograficzny, który powstał przez kilka miesięcy. Na zdjęciach zobaczymy gnieźnian wcielających się w postaci, począwszy od Lecha, który miał zbudować swoje "gniazdo" w pobliżu drzewa, gdzie zobaczył białego orła, jak i na poły legendarnych, na poły historycznych władców Polan: Piasta, Siemomysła, Lestka, aż po Mieszka I i jego chrzest.

- To są legendarne postacie, ale przecież Gniezno i to wzgórze ma swoją historię i wcale nie jest powiedziane, że takich postaci nie było - mówi Maciej Kuźniewski, organizator tego przedsięwzięcia. - Świat się nie zaczął od Mieszka, potem od Bolesława. Żeby takie państwo mocne, silne stworzyć, musiało coś być przedtem, taka struktura nie powstaje z dnia na dzień. W związku z powyższym skoro mamy namacalne dowody namacalne, w postaci odkryć archeologicznym, to myślę, te zdjęcia mogą obrazować postacie, które wcześniej gdzieś w historii są wymienione.

Podczas otwarcia wystawy na Wzgórzu Lecha, między katedrą a kościołem św. Jerzego, najpierw Grupa Rekonstrukcji Historycznych Comes przywołała klimat dawnych obrządków, z pochodniami w tle przywołując cztery żywioły. Następnie archeolog Tomasz Janiak z Muzeum Początków Państwa Polskiego przybliżył rezultaty badań archeologicznych przeprowadzonych właśnie w tym miejscu. Potwierdzają one, że to Gniezno było za pierwszych Piastów najważniejszym ośrodkiem nowego państwa, stąd według legend mieli się wywodzić Polanie z Piastem na czele, jak i zaadaptowane na stolicę chrześcijaństwa musiało zostać, jako centrum dawniejszego pogańskiego kultu.

Badania, o których mówił Tomasz Janiak, odkryły kamienny nasyp w sąsiedztwie dzisiejszego kościoła św. Jerzego. Archeolodzy przypuszczają, że na nim mógł stać kamienny tron, na którym osadzano i namaszczano przedchrześcijańskich władców. W pobliżu odkryte zostały także glinianie naczynia zawierające ofiary kultowe. Nie wykluczone również, że w tym miejscu odbył się wcześniej ciałopalny pochówek założyciela wspólnoty plemiennej, z czasem zyskującej coraz większe znaczenie. Gniezno swojego znaczenia nie straciło także, jak podkreśla archeolog, w połowie XI wieku, kiedy powstał tu potężny zespół grodowy, oraz po chrzcie Polski w 966 roku. Wówczas, po ustanowieniu pierwszego biskupstwa na polskich ziemiach, jego ranga jeszcze wzrosła.

- Wystawa powstawała od września do kwietnia. Pomysł był taki, żeby nadać tym ludziom jakąś twarz. Stworzyłem charakterystykę, jakimi mogli być ludźmi. Do nich zostały dorobione sekwencje z ich życia - jak mogli żyć, zachowywać się w danym momencie, jak funkcjonowali w danej społeczności. Z tego powstał pewien obraz historii, który wcześniej mógłby funkcjonować, a za którym nie mógłby się opowiedzieć historyk, ani archeolog, bo nie ma na to dowodów. Ale jako rekonstruktor od siedemnastu lat żyjący w temacie chyba mam do tego prawo, taką interpretację sobie stworzyłem - mówi Maciej Kuźniewski.

Zdjęcia wykonali: Przemysław Degórski, Mirosław Dudko, Anna Farman, Beata Orczykowska i Piotr Robakowski.

Zakończeniem pierwszego dnia był koncert światła i dźwięku, prezentujący "Tryptyk A.D." Macieja Braciszewskiego. Po raz pierwszy można było wysłuchać w całości muzycznej interpretacji historii Polski i Gniezna od chrztu Mieszka I do koronacji Bolesława Chrobrego.