Obowiązek alimentacyjny względem małżonka - porady prawne

Małżonkowie posiadają równorzędne prawa i obowiązki w małżeństwie, a w szczególności zobligowani są do wzajemnej pomocy, wierności czy podejmowania czynności dla dobra rodziny. Należy pamiętać, iż wśród wspomnianych obowiązków mieści się obowiązek przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny, który nie ma tylko i wyłącznie charakteru finansowego, albowiem spełnia się go także poprzez dbanie o wspólne gospodarstwo domowe bądź wychowywanie dzieci.

Niezależnie od zawartego związku małżeńskiego często dochodzi do sytuacji, w których drugi partner nie dostrzega powinności przyczyniania się do łożenia na podstawowe potrzeby rodziny. Godzi się wskazać, iż nienależyte spełnianie wspomnianych obowiązków daje małżonkowi możliwość dochodzenia na drodze sądowej świadczeń pieniężnych. Wówczas dogodnym rozwiązaniem przewidzianym przez Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy staje się art. 27, który eliminuje konieczność kierowania pozwu o rozwód przeciwko drugiemu małżonkowi, ażeby dochodzić od niego środków na zaspokajanie potrzeb rodziny.

W celu przymuszenia drugiego z małżonków do realizacji swoich powinności, przysługuje prawo do złożenia pozwu o zobowiązanie do zaspokajania potrzeb rodziny. Wspomniane pismo należy złożyć w Sądzie Rejonowym właściwym miejscowo na podstawie art. 32 Kodeksu Postępowania Cywilnego, zgodnie z którym powództwo o roszczenie alimentacyjne wytoczyć można według miejsca zamieszkania osoby uprawnionej. Co więcej takowe powództwo nie podlega opłacie sądowej na podstawie art. 96 ust. 1 pkt 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, tym samym nie zachodzi konieczność uregulowania kosztów sądowych przez stronę dochodzącą roszczeń alimentacyjnych.

Finalnie należy dodać, że obowiązek przewidziany w art. 27 często określany słowem „alimenty” zasadniczo różni się od zwykłego obowiązku alimentacyjnego i stanowi jedynie skrót myślowy, a co więcej w doktrynie prawa rodzinnego jest określany jako obowiązek „o charakterze alimentacyjnym”. Jedną z podstawowych różnić jest fakt, iż art. 27 pozostaje znacznie bardziej kompleksową instytucją, albowiem rolą roszczenia o zaspokajanie potrzeb rodziny jest nie tylko uzyskanie środków finansowych dla rodziny jako całości, ale również dla poszczególnych jej członków.

Następnie przechodząc do zagadnienia właściwych alimentów zasądzanych już po ustaniu małżeństwa, należy pamiętać, iż Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy przewiduje możliwość zasądzenia renty alimentacyjnej uzależnionej od przypisania winy małżonkowi. W przypadku, gdy bezzasadnym staje się dochodzenie winy, jeden z małżonków może zażądać alimentów w przypadku, gdy popadnie w niedostatek. Będzie to stan, w którym były małżonek nie będzie w stanie zapewnić sobie odpowiedniej ilości środków pieniężnych niezbędnych do zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych.

Jeżeli jeden z byłych małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozwodu, powstaje prawo do dochodzenia od niego renty alimentacyjnej, nawet gdy nie zaistniała sytuacja niedostatku. Wówczas wystarczającym jest udowodnienie pogorszenia się sytuacji materialnej w skutek rozwodu, której przejawem jest min. pozostawanie na gorszej stopie życiowej niż w trakcie trwania małżeństwa. Co najważniejsze małżonek wyłącznie winny jest zobowiązany dożywotnio do uiszczania alimentów.

Odnosząc się do wysokości alimentów, będzie ona zawsze zależna od dwóch czynników, którymi są możliwości zarobkowe i majątkowe oraz usprawiedliwione potrzeby byłego małżonka.

Kancelaria Radcy Prawnego Magdalena Leśna-Duber
telefon: 602 662 005
mail: [email protected]