Powiat gnieźnieński. Samobójstwa wśród dzieci i młodzieży. Nie możemy udawać, że to się nie dzieje

Był grudniowy bury dzień, gdy 17-letnia Karolina wyszła na spacer ze swoim ukochanym psem. Poszła rzadko uczęszczaną drogą, gdzie w małym zagajniku postanowiła odebrać sobie życie. Pies wrócił do domu sam, a rodzice rozpoczęli poszukiwania córki, które zakończyły się znalezieniem jej ciała.

Kilka miesięcy później życie odebrała sobie uczennica kolorowej podstawówki, 12-letnia Ania. Jej ciało wywieziono z mieszkania w bloku w białym worku, co poskutkowało falę plotek i domysłów sąsiadów. Jeszcze w ubiegłym roku życie odebrał sobie 15-letni Bartek spod Kłecka.

To niejedyne dramaty dziejące się na terenie powiatu gnieźnieńskiego. Do tragicznego zdarzenia doszło 1 kwietnia 2022 roku, późnym wieczorem, około godziny 22:00. Starsza kobieta postanowiła zakończyła życie swojego 18- letniego, niepełnosprawnego ruchowo wnuka, po czym popełniła samobójstwa.

Z informacji przekazanych przez Prokuraturę Rejonową w Gnieźnie wynika, że zwłoki wisiały na pętlach w pomieszczeniu gospodarczym.

- Osoba, która znalazła zwłoki, była blisko spokrewniona z osobami zmarłymi. Były to 72-letnia kobieta i jej 18-letni wnuczek. Na miejscu zdarzenia zostały przeprowadzone oględziny z udziałem prokuratora i biegłego z zakresu medycyny sądowej. We wtorek zostaną przeprowadzone sekcje zwłok

- powiedziała w rozmowie z nami Małgorzata Rezulak-Kustosz, szefowa Prokuratury Rejonowej w Gnieźnie.

A to wszystko działo się w powiecie gnieźnieńskim, liczącym ponad 145 tysięcy ludzi. Domyślać się więc można, że w większych miastach skala tego problemu jest znacznie większa. W roku 2021 Komenda Powiatowa Policji odnotowała 17 samobójstw i co najmniej 10 prób samobójczych. Najmłodsza osoba, która postanowiła odebrać sobie życie miała ledwie 15 lat, a najstarsza – 84. Statystyka jest nieubłagana: najczęściej z życiem w sposób nagły żegnają się młodzi ludzie w wieku produkcyjnym. W zeszłym roku aż 6 samobójstw popełniły osoby w wieku 25-35 lat. Było przed nimi całe życie.

Choć każda „próba S”, jak mawia się w policyjno-prokuratorskim żargonie, jest wstrząsająca, najbardziej zastanawiają samobójstwa nastolatków. Co kieruje tak młodymi ludźmi, którzy postanawiają odebrać sobie życie? Te tragedie odbyły się po cichu, w czterech ścianach. Czas mówić głośno o tym, że dzieci też mogą cierpieć na zaburzenia lękowe, nerwicę i depresję. To nie powinien być temat tabu, lecz temat rozmów.

Dwa pełne lata minęły odkąd w Polsce i na świecie trwa pandemia. O ile dorośli powinni sobie z trudną sytuacją poradzić, zwłaszcza w Gnieźnie, gdzie sporo jest poradni zdrowia psychicznego i nawet szpital specjalizujący się w zaburzeniach lękowych, to dzieci często nie potrafią samodzielnie szukać pomocy. W szkole, choć istnieją gabinety psychologów, często nie wystarczają by zaspokoić potrzeby kilkuset dzieci w placówce. Strach, stres, izolacja, niepokój związany z wojną, który też przecież odbija się na najmłodszych mogą wpływać na obniżenie się nastroju, a nawet depresję, która jest „zwyczajną” chorobą, na którą może zapaść każdy. Także kilkunastoletnie dziecko.

Jak mówiła w rozmowie z nami Eliza Seeman z Przychodni Zdrowia Psychicznego Multimed na ul. Chudoby w Gnieźnie, jeszcze w zeszłym roku miała do czynienia z przypadkiem dziecka, którego pasją jest piłka nożna. Na przełomie marca i kwietnia zawieszono treningi jego drużyny. Dla kilkuletniego chłopca uniemożliwienie odbywania treningów z ulubionym trenerem i brak aktywności fizycznej, do której był przyzwyczajony sprawiło pojawienie się pełnych objawów dziecięcej depresji.

- Godzinami spał, był w złości i buncie, piłkę wyrzucił do kosza. Zakomunikował, że nie będzie już ćwiczył

– opowiada kobieta. Wystarczyła na pozór błaha sprawa, by dziecko znalazło się w psychicznym kryzysie.

Na szczęście, chłopiec i jego rodzina wcześnie zauważyli co się dzieje i trafili do ekspertów. Pomogło zorganizowanie spotkania z trenerem pod domem chłopca. Po zamienieniu kilku słów z nim, chłopiec wrócił do normalnego funkcjonowania.

Takich sytuacji, na pierwszy rzut oka niezbyt poważnych, mnoży się wiele. Nie każdy wie, jak sobie z nimi poradzić. Jeżeli widzisz, że twoje dziecko, lub ktokolwiek z rodziny ma długotrwale obniżony nastrój, dużo śpi, jest apatyczny, nie radzi sobie z pracą, jest długotrwale rozkojarzony, porozmawiaj z nim. Może się okazać, że potrzebuje pilnej pomocy.

Pamiętaj, nie jesteś sam! Pomoc uzyskasz w: lokalnych ośrodkach interwencji kryzysowej, gabinetach psychiatrów, psychoterapeutów i psychologów w poradniach zdrowia psychicznego. Możesz zwrócić się też do ośrodków podstawowej i całodobowej opieki zdrowotnej. Wsparcie uzyskasz również w telefonach zaufania (np. pod nr. 116 123).

Jeśli ktoś z twoich bliskich ma myśli samobójcze, podejrzanie się zachowuje, możesz, a nawet powinieneś zadzwonić po pogotowie ratunkowe! Taka osoba zostanie zabrana do najbliższego szpitala psychiatrycznego, gdzie udzielona jej zostanie natychmiastowa i skuteczna pomoc. Szpital psychiatryczny to zwykły szpital, tylko że leczy nie ciało, a umysł.

Imiona i okoliczności śmierci dzieci zostały zmienione.