"Wielka Lechia - wielka ściema". O manipulacjach, memach i dinozaurach na wernisażu w Muzeum Początków Państwa Polskiego

"Wielka Lechia - wielka ściema". Z humorem i powagą na wernisażu w Muzeum Początków Państwa Polskiego

Gnieźnieńskie Muzeum Początków Państwa Polskiego powróciło z kolejną intrygującą wystawą, którą rozpoczęto pierwszym otwartym wernisażem od 2019 roku. Tym razem edukatorzy muzealni wzięli na tapet kontrowersyjny temat Wielkiej Lechii, czyli wykreowanego przez fanatyków teorii spiskowych polskiego imperium, które miało istnieć w starożytności i wczesnym średniowieczu, a później miało zostać wymazane z kart historii.

- [Wystawa] uświadamia jedną rzecz: jak ważna jest nauka. Wszyscy, którzy wymienią żarówkę w samochodzie, od razu nazywają się mechanikami. Tak samo jest z historykami - jeżeli ktoś czyta książkę to uważa się za historyka. (...) Wielka Lechia to fenomen. Kiedyś, zaczynając pracę na uczelni, w życiu nie myślałem o tym, choć już wtedy słyszałem o turbolechitach, bo to tak naprawdę nie jest nic nowego. Wówczas myślałem, że wczesne średniowiecze jest "bezpieczne", bo po pierwsze: nie dotyka nas polityka (myliłem się). Po drugie: nie będzie żadnych pomysłów na temat spisków, no ale mamy taki "fajny" spisek, a więc spisek watykański, historyków, Niemców, Francuzów, Włochów, a na końcu także spisek reptilian, bo Wielka Lechia jak każde zjawisko społeczne ma swoje skrajności

- mówił Michał Bogacki, dyrektor MPPP w Gnieźnie.

Wystawa wywołała wśród zwiedzających przede wszystkim szerokie uśmiechy, ponieważ w dosadny sposób przedstawiono na niej absurdalne teorie tak zwanych "turbolechitów" oraz błędy i manipulacje, których zwolennicy tej teorii dopuszczali się podczas przedstawiania rzekomych dowodów na istnienie starożytnego mocarstwa. Na plasznach znalazły się tezy pisarzy i spiskowców, którzy poprzez wybieranie pojedynczych elementów ze starych kronik (tzw. cherry picking) lub korzystanie z niesprawdzonych i podrobionych źródeł tworzyli własne teorie o lechickim imperium. Wśród barwnej ekspozycji nie zabrakło memów i żartów o powiązaniach Słowian z Biblią, futurystyczną technologią, a nawet z... kosmitami i dinozaurami.

Choć przedstawione tezy o Wielkiej Lechii wzbudzały dużo śmiechu i politowania, MPPP nie stroniło również od poważnych refleksji na temat tego, jak szkodliwe dla edukacji mogą stać się podobne teorie spiskowe, często poprzez umieszczanie ich w książkach, które mimo absurdalnych treści trafiają do księgarni i sklepów na działy historyczne i popularnonaukowe.