Lednicki Orzeł Piastowski 2020. Kto w tym roku otrzyma nagrodę?

Ma podstawie uchwały Zarządu Województwa Wielkopolskiego z dn. 12 czerwca 2009 r. ustanawiającej Nagrodę Lednickiego Orła Piastowskiego i zgodnie ze Statutem Nagrody, na wniosek Wydziału Archeologii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu z dnia 12 lutego 2020 r., Kapituła Nagrody w składzie: Arcybiskup Archidiecezji Gnieźnieńskiej, Arcybiskup Archidiecezji Poznańskiej, Rektor Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, Dyrektor Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy, Wielkopolski Wojewódzki Konserwator Zabytków, Prezes Stowarzyszenia Naukowego Archeologów Polskich, Prezes Polskiego Towarzystwa Historycznego i Sekretarz Kapituły w dniu 30 kwietnia 2020 roku podjęła uchwałę przyznającą profesor Hannie Kóčka-Krenz honorową Nagrodę Lednickiego Orła Piastowskiego, dwunastej edycji.

Uroczystość wręczenia nagrody odbędzie się 16 września 2020 r.

Studia z zakresu archeologii zakończyła magisterium na podstawie pracy pt. Kabłączki skroniowe z ziem polskich (kabłączki esowate). Praca ta został opublikowana w 22 tomie „Fontes Archaeologici Posnanienses” w 1971 roku. Po studiach zawodową pracę archeologa Laureatka rozpoczęła w bibliotece Muzeum Archeologicznego w Poznaniu. Jednak już w 1973 r. obejmuje asystenturę w Katedrze Archeologii UAM, z którym związana jest do dnia dzisiejszego. W 1981 r. na podstawie pracy „Złotnictwo skandynawskie IX-XI wieku” (opublikowanej w 1983 r.) Laureatka uzyskała stopień doktorat i objęła adiunkturę. Natomiast w 1994 r. uzyskuje stopień doktora habilitowanego na podstawie pracy pt. Biżuteria północno-zachodniosłowiańska we wczesnym średniowieczu, wydanej w 1993 r. Wkrótce też, w 1996 r., uzyskuje tytuł profesora UAM, a jednocześnie obejmuje kierownictwo Instytutu Prahistorii UAM, pełniąc tę funkcję do 2008 r. Natomiast w latach 2008-2012 była Dziekanem Wydziału Historycznego UAM. A od września 2016 r. ponownie zostaje Dyrektorem Instytutu Archeologii UAM. W maju 2012 r. zyskuje tytuł profesora zwyczajnego. Pani Profesor w latach 2011-2014 pełniła też funkcję Prezesa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.

Od czasów dziecięcych, dzięki ojcu, tegoroczna Laureatka miała styczność z badaniami archeologicznymi i okresem wczesnego średniowiecza. Jako dziecko odwiedzała wykopaliska na Ostrowie Tumskim we Wrocławiu, gdzie mogła zobaczyć umocnienia grodowe, ale też wczesnośredniowieczną biżuterię. I zapewne to zaważyło na wyborze archeologicznych zainteresowań Laureatki. Można powiedzieć, że Jej naukowe zainteresowania związane są z problematyką europejskiego średniowiecza i generalnie dotyczą dwóch zagadnień. Jedno obejmuje kwestie złotnictwa strefy bałtyckiej, szczególnie skandynawskiego i zachodniosłowiańskiego. Natomiast drugie, szersze zagadnienie, obejmuje początki średniowiecznego budownictwa obronnego, zwłaszcza wielkopolskiego. W kwestii grodów szczególne pole zainteresowania Laureatki zajmuje architektura, architektura monumentalna wyznaczająca siedziby pierwszych piastowskich władców. Spośród wielu badań terenowych za ważne można uznać wieloletnie prace wykopaliskowe jakimi Laureatka kierowała w Górze koło Pobiedzisk, które obejmowały średniowieczny zespół osadniczy na który się składały osady otwarte, grodzisko pierścieniowate, wieża mieszkalno-obronna oraz przeprawa mostowa. Jednak za najbardziej spektakularne należy uznać prace prowadzone na terenie Ostrowa Tumskiego w Poznaniu.

Profesor Hanna Kóčka-Krenz jest autorką szeregu prac naukowych, ale także popularyzatorskich dzięki którym wiedza o dokonaniach Piastów staje się nie tylko domenom środowiska naukowego ale też dociera do szerokiego kręgu zainteresowanych początkami państwa polskiego.

Laureatka Nagrody Lednickiego Orła Piastowskiego uzyskała też wiele innych nagród, wyróżnień, odznaczeń, jest Honorowym Obywatelem miasta Poznania. W 2016 r. uzyskała nagrodę Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego za całokształt osiągnięć naukowych, dydaktycznych i organizacyjnych.

Warto podkreślić, iż aktualnie tegoroczna Laureatka kieruje bardzo ważnym grantem Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki „Wielkopolska średniowieczna: społeczeństwo i dynastia w kontekście genezy i składu etnicznego”. Bierze też udział w realizacji grantu (kierowanego przez prof. dr hab. Marka Figlerowicza) Narodowego Centrum Nauki „Dynastia i społeczeństwo państwa Piastów w świetle zintegrowanych badań historycznych, antropologicznych i genomicznych”.

Pani Profesor Hanna Kóčka-Krenz działa bardzo aktywnie także poza akademickim środowiskiem naukowym będąc członkiem rad naukowych wielu instytucji muzealnych, konsultantem archeologicznych badań wykopaliskowych, a też kierując Wojewódzką Radą Ochrony Zabytków w Poznaniu powołaną przez Wielkopolskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków. (na podstawie opracowania Jacka Wrzesińskiego)